شیفت کاری چیست و مزایای آن کدام است؟

یکی از پیامدهای صنعتی شدن جوامع و رشد جمعیت، نیاز بالا به برخی کالاها و خدمات است. در این شرایط برای آن که بتوان به‌خوبی نیاز جامعه را برطرف کرد و خللی در این خصوص ایجاد نشود، شیفت‌های کاری به وجود آمده‌اند. اگر بخواهید بدانید که منظور از شیفت کاری چیست باید بگوییم که شیفت کاری یا نوبت کاری فعالیتی است که در زمان‌های مختلف انجام می‌شود و به لحاظ مزایا و حقوق نسبت به شغل‌هایی با ساعات کاری ثابت متفاوت است. در این خصوص، قوانین و مقررات زیادی تدوین شده‌اند تا از ضایع شدن حقوق افراد و کارفرمایان جلوگیری کنند.

اگر شما نیز در یکی از مشاغلی فعالیت دارید که روال آن به‌صورت شیفت‌های کاری است تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید؛ چراکه در این مقاله قصد داریم به انواع شیفت کاری و میزان پرداختی آن‌ها بپردازیم تا دید بهتری نسبت به این موضوع داشته باشید.

 
شیفت‌های کاری مختلف در محیط کار

تعریف دقیق شیفت کاری از نگاه قانون کار

قانون کار در ایران تمامی مسائل مرتبط با حوزۀ کاری را با نگاهی تیزبینانه مورد تجزیه‌وتحلیل قرار داده است تا از هر گونه ابهام و ضایع شدن حقوق افراد جلوگیری کند. اگر بخواهیم پاسخ دقیقی به سؤال شیفت کاری چیست بدهیم باید به مادۀ 55 قانون کار مراجعه کنیم. طبق این قانون، شیفت یا نوبت کاری به هر گونه فعالیتی گفته می‌شود که ساعات کاری آن در طول ماه متغیر بوده و ممکن است فرد مجبور باشد در صبح، شب و یا عصر به فعالیت بپردازد.

در صورت نیاز به مشاوره رایگان قانون کار و تامین اجتماعی در زمینه شیفت کاری و مشاوره هم اکنون با شماره 09129267044 تماس بگیرید.

دلیل مطرح شدن شیفت کاری به این موضوع برمی‌گردد که برخی از مشاغل در جامعه از جایگاه حساسی برخوردارند و نیازمند حضور و ارائۀ خدمات 24 ساعته هستند. این امر به‌دلیل بالا بودن تقاضای افراد جامعه برای دریافت کالا یا خدمات مرتبط با حوزه‌های شغلی اتفاق می‌افتد. برخی از این مشاغل عبارت‌اند از:

•    پزشکان، پرستاران و کلیۀ کارکنان حوزۀ درمان در بیمارستان‌ها و درمانگاه‌های دولتی و خصوصی
•    داروخانه‌ها
•    آتش‌نشان‌ها
•    نیروهای انتظامی و کادرهای امنیتی
•    شرکت‌های مرتبط با تأمین آب و برق
•    شرکت‌های پتروشیمی و حوزۀ نفت و گاز
•    شرکت‌های فعال در صنعت مواد غذایی
•    شرکت‌های فعال در حوزۀ خودروسازی
 
کادر درمان و اهمیت خدمات 24 ساعته آن‌ها

انواع شیفت کاری مطابق با قانون کار

حال که توانستیم به سؤال شیفت کاری چیست پاسخ دهیم لازم است که انواع آن را مطابق با قوانین کار بررسی کنیم. قبل از بیان طبقه‌بندی انجام‌شده در خصوص شیفت‌های کاری باید به این نکته اشاره کنیم که تقسیم‌بندی شیفت‌های کاری بسیار متنوع هستند و می‌توانند به‌صورت گردشی منظم یا گردشی نامنظم میان کارکنان تقسیم شوند. همچنین ممکن است مدت‌زمان انجام این فعالیت‌ها از 8 ساعت تا 24 ساعت متغیر باشد.

به‌دلیل پیچیدگی‌های مطرح‌شده در این حوزه و تفاوت در میزان پرداختی هر شیفت کاری، لازم است که با مراکز حقوقی معتبری مانند مجموعۀ یارا مشاور در ارتباط باشید تا از حقوق قانونی خود مطلع شوید و از هر گونه سوءاستفادۀ احتمالی جلوگیری کنید. آنچه در ادامۀ این مطلب به آن پرداخته می‌شود، شیفت‌های کاری 8 ساعته مطابق با مادۀ 51، 53 و 55 قانون کار و ساعات کاری آن‌ها است.

شیفت‌های کاری صبح

قانون‌گذاران در هنگام تدوین قانون کار در تلاش بوده‌اند تا حد امکان به ابعاد مختلف فعالیت‌های کاری بپردازند و از پایمال شدن حقوق کلیۀ افراد اعم از کارکنان و کارفرمایان جلوگیری کنند. ممکن است این سؤال ذهن شما را درگیر کند که منظور از مدت‌زمان معمول شیفت کاری چیست؟ برای پاسخ به این پرسش باید به مادۀ 51 قانون کار مراجعه کنیم. طبق این قانون یک فرد باید در شبانه‌روز به‌طور معمول 8 ساعت فعالیت کاری مفید داشته باشد و وقت و انرژی خود را در اختیار کارفرما قرار دهد.

همچنین در مادۀ 53 قانون کار اشاره شده است که محدودۀ کاری روزانه از ساعت 6 صبح تا 22 شب و محدودۀ کاری شبانه از 22 شب تا 6 صبح ادامه خواهد داشت. بر این اساس 24 ساعت شبانه‌روز به 3 شیفت 8 ساعته تقسیم می‌شود که شیفت صبح از ساعت 6 صبح تا 14 بعدازظهر خواهد بود.

شیفت کاری صبح هنگام

شیفت‌های کاری عصر

درصورتی‌که فعالیت شغلی شما به صورتی است که باید در شیفت عصر حضور پیدا کنید، این گفته به این معنا است که باید از ساعت 14 بعدازظهر در محل کار خود حاضر شوید و به امور محوله بپردازید و فعالیت خود را تا ساعت 22 شب ادامه دهید.

شیفت‌های کاری شبانه

همان‌طور که گفته شد، مادۀ 58 قانون کار صریحاً در خصوص ساعات کاری شیفت‌های شبانه سخن گفته است و شروع آن را از ساعت 22 شب می‌داند که باید تا 6 صبح ادامه پیدا کند. نگهبانان و کادرهای امنیتی شبانۀ مراکز دولتی، تجاری، تولیدی، صنعتی و... نمونۀ بارز این شیفت کاری هستند.

حقوق و مزایای حاصل از شیفت کاری چیست؟

بر اساس ترکیب‌های مختلفی که در خصوص شیفت‌های کاری صورت می‌گیرد، میزان حقوق و مزایای کاری متفاوت خواهد بود. شرایطی را در نظر بگیرید که کارمندی موظف است طی دوران کاری خود در شیفت‌های عصر و صبح حضور پیدا کند. تعداد و ترکیب این شیفت‌ها متغیر خواهند بود. به‌عنوان مثال، ممکن است کارمند به‌صورت یک هفته در میان در شیفت‌های صبح و عصر حضور پیدا کند. در چنین شرایطی، میزان پرداختی به او علاوه بر حقوق معمول، 10 درصد بیشتر خواهد بود.

اگر شرایط کاری فرد به گونه‌ای رقم بخورد که موظف به حضور در شیفت‌های صبح و شب یا عصر و شب باشد، حقوق او علاوه بر حقوق معمول، 5/22 درصد بیشتر می‌شود. در این میان، این سؤال مطرح می‌شود که اگر فرد در مشاغلی مانند کادر درمان در هر سه نوع شیفت صبح، عصر و شب حضور پیدا کند، مزایای حاصل از شیفت کاری چیست؟ در چنین شرایطی، حقوق ماهانۀ او علاوه بر حقوق ثابت، 15 درصد افزایش خواهد داشت.

 
حقوق و مزایای مختلف شیفت‌های کاری

سخن آخر

کسب آگاهی در مورد سؤالاتی مانند شیفت کاری چیست؟ و مزایای حاصل از آن به چه صورت است؟ به شما کمک می‌کند تا از حقوق قانونی خود مطلع شوید. در این بین، باید بدانید که شیفت‌های عصر و شب یا صبح و شب بیشترین درصد افزایش حقوق را دارند و پرداختی فرد را تا 5/22 درصد افزایش می‌دهند. ازآنجا‌که شرایط و موارد مندرج در قراردادهای کاری می‌تواند شما را سردرگم کند، استفاده از خدمات حرفه‌ای مؤسساتی مانند یارا مشاور ضرورت بالایی دارد. شما نیز می‎توانید از طریق راه‌های ارتباطی با وکلای مجرب این مجموعه در تماس باشید.

در صورت نیاز به کسب اطلاعات بیشتر در زمینه شیفت کاری و مشاوره هم اکنون با شماره 09129267044 تماس بگیرید.