تفاوت مزد و حقوق چیست؟

مبلغی که از سمت کافرما به کارگر ارائه می‌شود را با نام‌های متفاوتی همچون مزد و حقوق می‌شناسیم، اما به‌راستی تفاوت مزد و حقوق چیست؟ آیا این دو مفهوم از نظر ماهیت نیز با هم یکسان هستند و یا هر یک از آن‌ها دارای تعریف خاص خود است؟ همۀ کارگران و کارفرمایان باید حتماً با پاسخ چنین پرسش‌هایی آشنایی داشته باشند، در غیر این صورت ممکن است از نظر حقوقی با مشکلات مختلفی روبه‌رو شوند.

تمایزات کلی بین حقوق و مزد را می‌توان به مواردی همچون روش پرداخت شدن، مقدار هر یک از آن‌ها، زمان دریافت و... ارتباط داد. خوشبختانه قوانین موجود در این زمینه به‌خوبی تشریح شده‌اند و به همین دلیل می‌توان هر دوی این گزینه‌ها را به‌خوبی تشریح کرد. با ما همراه باشید تا اطلاعات جالب و مفیدی را در این حوزه به شما عزیزان ارائه کنیم. 
 
مزد و حقوق را کارفرما به کارگر می‌دهد. 

تعریف مزد 

به‌منظور شناخت کامل تفاوت مزد و حقوق لازم است که با تعریف هر یک از این موارد به‌صورت جداگانه آشنا شویم. در این صورت بهتر می‌توان تمایزات اصلی بین آن‌ها را به‌خوبی مشخص کرد. برای شناخت تعریف مزد باید به ماده سی ‌و پنج قانون کار مراجعه کنیم. بر طبق همین ماده، مزد یک نوع دارایی نقدی یا غیرنقدی به شمار می‌رود که به کارگران در ازای انجام امور مدنظر کارفرما پرداخت خواهد شد. 

مزد از نظر حقوقی به دو دستۀ مختلف تقسیم‌بندی می‌شود که عبارت‌اند از: مزد عام و مزد خاص. مزد عام همان موضوعی است که در بخش فوق تعریف آن را بیان کردیم، اما مزد خاص در مواردی به کار گرفته می‌شود که مشاغل مربوطه هیچ‌گونه طبقه‌بندی مشخصی ندارند. اگر در کارگاهی کار می‌کنید که مشاغل آن طبق قوانین اداره کار طبقه‌بندی نشده‌اند، مزد شما یک مزد خاص به شمار می‌رود. 
 
میزان حداقل حقوق و مزد همواره یکسان نیست. 

تعریف حقوق 

مشاورانی که در زمینۀ رسیدگی به پرونده‌های مربوط به دستمزد فعالیت می‌کنند باید تفاوت مزد و حقوق را به‌خوبی فرا گرفته باشند. مادۀ سی و چهار قانون کار به ما اعلام می‌کند که حقوق یا «حق السعی» شامل همۀ دریافت‌های قانونی کارگر از کارفرما است. این دریافتی‌ها باید بر اساس قراردادی که بین دو طرف بنا شده است صورت بگیرند. 

حقوق شامل زیرمجموعه‌های مختلفی است که از جمله آن‌ها می‌‌توان به حق غذا یا خوراک، حق مسکن، حق تأهل، حق اولاد، حق مربوط به سابقه و... اشاره کرد. لازم به ذکر است که مورد مهمی همچون سختی کار نیز در این بخش مورد بررسی قرار می‌گیرد و باید به دریافتی کارگران افزوده شود.  

مواردی همچون حق اولاد یا حق تأهل که در فیش حقوقی شما آورده می‌شوند در واقع به مزد ارتباطی ندارند و مربوط به مبحث حقوق هستند. کارفرمایان باید در زمان محاسبۀ چنین مواردی نهایت دقت را به کار بگیرند؛ زیرا ارائۀ نادرست هر یک از این زیرمجموعه‌‌ها می‌تواند منجر به طرح دعوی از سمت کارگران بشود. دعاوی خاصی که رسیدگی به آن‌ها دشوار و زمان‌بر خواهد بود.  

تمایزات بین حقوق و مزد 

تفاوت مزد و حقوق را می‌توان به موارد گوناگونی ارتباط داد. اولین مورد، نحوۀ پرداخت هر یک از آن‌ها است. مزد معمولاً به شکل روزانه پرداخت می‌شود، اما حقوق را در بازه‌های زمانی یک ماهه ارائه می‌کنند. تفاوت بعدی نیز به نحوۀ تعریف هر یک از این موارد مرتبط است. مزد شامل پرداختی خالص به ازای انجام کار است، اما حقوق شامل موارد دیگری همچون حق مسکن و حق تأهل نیز می‌شود. 

در زمان محاسبۀ بازخرید مرخصی، به جای مزد، حقوق مدنظر قرار خواهد گرفت و همین امر را می‌توان یکی دیگر از تمایزهای اصلی این دو مورد دانست. این در حالی است که مطالبات مربوط به مرخصی استحقاقی بر طبق مزد روزانه در نظر گفته می‌شوند. 
ٍٍ 
بازه زمانی پرداخت مزد و حقوق ممکن است متفاوت باشد. 

نکته مهم 

علاوه بر سایر تمایزات، لازم است که به سه مدل مختلف مزد نیز اشاره کنیم. درحالی‌که حقوق تنها یک حالت دارد، مزد به سه بخش گوناگون شامل مزد ساعتی، کارمزد و کارمزد ساعتی تقسیم‌بندی می‌شود. مزد ساعتی بر طبق ساعات کار کارگر، کارمزد بر طبق میزان انجام کار یا تعداد کالاهای ساخته‌شده و کارمزد ساعتی بر اساس میزان کالاهای ساخته‌شده در هر ساعت تعیین خواهد شد. 

می‌توان بیان کرد که هر یک از این موارد دارای ساختارهای ویژۀ خود هستند و نمی‌توان همواره آ‌ن‌ها را یکسان در نظر گرفت. همین امر موجب شده است تا امروزه شاهد پیچیدگی‌های گوناگونی در زمینۀ دعاوی حقوق و مزد باشیم. رسیدگی به مباحثی همچون تفاوت مزد و حقوق نیازمند دانش و تخصص خاص خود است. 

پیگیری پرونده‌های مربوط به مزد و حقوق 

همان‌طور که گفته شد، دعاوی پرونده‌های مزد و حقوق بین کارگران و کارفرمایان نسبتاً پیچیده و چالش‌برانگیز هستند. به همین دلیل، لازم است که به‌منظور پیگیری قانونی آن‌ها از مشاوران مجرب و آگاه کمک بگیرید. این افراد به‌طور کامل با جزئیات قانونی و مفاد مربوط به مزد و حقوق آشنا هستند و می‌توانند بهترین راهکارها را پیش روی شما قرار دهند. 
به‌عنوان‌ مثال، تیم یارا مشاور آماده است تا کلیۀ خدمات مربوط به این امر را به شما عزیزان عرضه کند. اگر کارگر یا کارفرمایی هستید که به‌دلیل عدم آگاهی از تفاوت بین مزد و حقوق دچار مشکل شده است، لازم نیست نگران شوید. تنها کافی است با تیم ما ارتباط برقرار کنید تا راهنمایی‌های لازم را به شما ارائه کنیم.  
 
دعاوی مختلفی در این زمینه مطرح می‌شود. 

سخن پایانی 

همۀ کارفرمایان موظف هستند که در ازای انجام خدمات و امور مدنظر خود توسط کارگران، مقداری مشخصی مزد یا حقوق را در اختیار آن‌ها قرار دهند. مشکلات مربوط به پرداخت کردن همین مبالغ منجر به ایجاد دعاوی حقوقی پیچیده‌ای بین کارفرمایان و کارگران می‌شود که رسیدگی به آن‌ها تنها از عهدۀ مشاوران برتر برمی‌آید. 

شناخت تفاوت مزد و حقوق از جمله موارد مهمی است که چنین افرادی باید با آن آشنایی داشته باشند. در یارا مشاور، این آمادگی را داریم تا به کلیۀ پرسش‌های شما عزیزان در این رابطه پاسخ دهیم. اگر خواستار حل کلیۀ مشکلات قانونی خود در این رابطه هستید، حتماً از دانش مشاوران ما بهره ببرید. مفتخریم تا شما کاربران گرامی را به‌طور کامل یاری کنیم.